همانطور که پیش‌تر ذکر کردیم، بخیه زدن یکی از روشهای پزشکی برای نگهداری بافتهای بدن درکنارهم و بهبود زخمهای ناشی از آسیب یا جراحی است. اخیرا شاهد رشد در توسعه کلاسهای مواد بخیه براساس خواص و قابلیت آنها در بهبود تقریبی بافت و بسته شدن زخم بوده ایم. از آنجایی که تعداد زیادی از انواع نخهای بخیه وجود دارد، استفاده نادرست از آنها در نسوج، ممکن است باعث جراحات ناخواسته مانند پارگی در زخم شود.
طیف گسترده ای از نخهای بخیه برای مصارف پزشکی وجود دارد که براساس ماهیت دودسته خواهند شد:
1- نخهای قابل جذب
2- نخهای غیرقابل جذب
نخ های قابل جذب:
نخهای بخیه قابل جذب، خود به دودسته طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می‌شوند. نخهای بخیه قابل جذب طبیعی، بدست آمده از الیاف طبیعی هستند که به طور اساسی به وسیله آنزیمهای بدن تحلیل می‌روند اما نخهای قابل جذب مصنوعی، توسط آبکافت شکسته می‌شوند. از معیارهای مهم در سنجش نخ های بخیه قابل جذب، زمان جذب یا نیمه عمر آنها می‌باشد.
نخ های بخیه قابل جذب طبیعی:
به این نخها (CATGUT) کاتگوت می‌گویند که از روده گاو و گوسفند تولید می‌شوند. نخهای کاتگوت دو نوع پلین (PLAIN) با نام اختصاری P و کرومیک (CHROMIC) با علامت اختصاری C است. باتوجه به ماهیت پروتئینی، این نخها با فرایند ترمیمی نسوج بدن سازگار هستند. نخهای پلین اکثرا در نقاط سطحی بدن و برای دوختن زیرجلد و عروق سطحی و گاهی در جراحی های پلاستیک برای دوختن پوست و زیرپوست استفاده می‌شود. نخهای کرومیک با کرومه کردن نخهای پلین بدست می‌آیند و زمان جذب این نخها از نخهای پلین بیشتر است (نخ پلین 7 تا 14 روز و نخ کرومیک 14 تا 28 روز). کاربرد نخهای کرومیک در نقاط عمیق تر بدن، بستن سر رگ ها و و دوختن عضلات است.
نخ های قابل جذب مصنوعی:
به این نوع نخها، ویکریل یا گلیکولیک نیز می‌گویند و با حرف اختصاری B نشان داده می‌شوند. نخهای قابل جذب مصنوعی در عمل های مختلف، در زمانهایی که نیاز به مدت طولانی جذب نخ باشد، مانند عمل های چشم، کلیه و عملهای میکروسکوپی به کار برده می‌شوند.
نخ های غیرقابل جذب:
الیاف طبیعی غیرقابل جذب شامل فولادضدزنگ، ابریشم و پنبه هستند و الیاف مصنوعی غیرقابل جذب شامل نایلون، پلی استر و پلاستیکهای پلی اولفینی مانند پلی اتیلن و پلی پروپیلن می‌باشند.
نخ های غیرقابل جذب طبیعی:
این دسته از نخهای غیرقابل جذب، بیشتر برای دوختن پوست، روده، غلاف، ماهیچه و گره زدن سر عروق استفاده می‌شود.
نخ های غیرقابل جذب مصنوعی:
نخهای غیرقابل جذب مصنوعی از نوع نایلونی، با علامت اختصار N وجود دارند که نرم نیستند اما سطحی بسیار صاف دارند و به همین علت از این نخها فقط برای گره ضربدری دوبل بایستی استفاده نمود تا از باز شدن گره جلوگیری شود. نخهای پروپیلن با علامت اختصاری L هستند که نسبت به نخهای نایلونی حساسیت کمتری در بدن ایجاد می‌کنند. همچنین این نوع نخها به دلیل دوام بیشتر و حجم کمتر، در عملهای قلب و عروق استفاده می‌شوند.
دقت کنید هر نخ بخیه ای برای هر کاربردی مناسب نبوده و بایستی با توجه به شرایط و نوع بافت، بهترین نخ را انتخاب نمود.
منابع:
http://basparesh.ippi.ac.ir/article_997.html?lang=fa
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jbm.a.35683